Sint Michael en de draak, gevelsteen in de sluis van Harlingen.
Michaël (aartsengel)
Vrije scholen kennen de traditie om op Michaels feestdag symbolisch de draak te verslaan
De naam van de aartsengel Michaël (Hebreeuws: מיכאל, Grieks: Μιχαήλ, Arabisch: ميكائيل , Mika'il en ,ميخائيل, Micha'il) (Sint-Michiel) komt voor in zowel het Oude als het Nieuwe Testament en ook in de Koran. Daarom heeft Michaël voor zowel Joden, Christenen en Moslims een heilige betekenis.
Joodse Traditie
Canonieke Oude Testament
In het boek Daniël 10: 13 wordt hij beschreven als de voornaamste der vorsten en de beschermer van het vrome Israël. Met de aartsengel Gabriël verklaart hij aan Daniël het profetische beeld dat die gezien heeft.
Joodse legenden
In het Eerste boek van Henoch deelt Michaël zijn positie als aartsengel met Gabriël, Uriël en Rafaël. In 1 Henoch 20:1,5,6 staat: 'Dit zijn de namen van de heilige engelen die waken: (...) Michaël, een van de heilige engelen, om te getuigen, hij die over het beste deel van de mensheid aangesteld is en over chaos.'
Michaël komt ook eenmaal voor in het Visioen van Gabriël, waar hij samen met anderen aan God een vraag stelt.
De naam Michael betekent: Wie is als God.
Christelijke Traditie
Canonieke Nieuwe Testament
In het Nieuwe Testament, Judas 9, strijdt hij met de satan om het lijk van Mozes. We lezen daar:
"Maar Michaël, de aartsengel, durfde, toen hij met de duivel in twist gewikkeld was over het lichaam van Mozes,
geen smadelijk oordeel uitbrengen, doch hij zeide: De Here straffe u!"
Een uitleg is dat door de overwinning van Jezus op de dood, het kwaad niet langer de baas is in de wereld, maar wel op aarde blijft bestaan als vijand van al degenen die Gods wil opvolgen. In het boek Openbaring van Johannes (12: 7-12) voert Michaël oorlog tegen de draak. Zo staat er geschreven: "En er kwam oorlog in de hemel; Michaël en zijn engelen hadden oorlog te voeren tegen de draak; ook de draak en zijn engelen voerden oorlog, maar hij kon geen stand houden, en hun plaats werd in de hemel niet meer gevonden." Hij is de aanvoerder der engelen, de overwinnaar van boze machten, beschermheer van de Christenen. In het latere volksgeloof is hij de begeleider van de zielen die gestorven zijn op hun weg naar de hemel. De bekende spiritual "Michael, row the boat ashore, Alleluia!" gaat over die reis van de gestorven zielen.
Christelijke legenden
In Rome wordt op 8 mei bovendien de verschijning aan paus Gregorius I gevierd. De engel zou tijdens een pestepidemie verschenen zijn, vliegend in de lucht terwijl hij zijn vlammend zwaard in de schede stak.
Michaël komt ook voor in de 'Legende van het Heilige Kruis'. Volgens een legende kreeg Seth van de aartsengel Michaël een tak van de verboden boom om zijn vader Adam te genezen toen die op zijn sterfbed lag. Toen hij terugkwam, was zijn vader echter al dood. Seth plantte de tak op Adams graf. De boom die daaruit groeide, zou uiteindelijk het hout leveren voor het kruis van Jezus.
Christelijke Cultuur
De bovengenoemde 'Legende van het Heilige Kruis' is door Agnolo Gaddo als fresco geschilderd in de kerk S. Croce te Florence. Bekend is de Mont Saint-Michel in Normandië, aan deze engel toegewijd. Paus Gregorius I wijdde aan hem de Engelenburcht te Rome toe, dat was omdat de aartsengel tijdens een pestepidemie aan de paus verschenen was. De aartsengel gaf zijn naam aan de Franse Orde van de Heilige Michaël, de Britse Orde van Sint Michaël en Sint Joris en de Beierse Huisridderorde van de Heilige Michaël.
Michaël is de patroon van de wapendragers, en vanwege zijn weegschaal ook die van de bakkers, de weegmeesters en de apothekers en verder van de ambulanciers, de artiesten, de bankiers, de stervenden, de kruideniers, de paramedici, de zieken, de armen, de zwaardsmeden, de ruiters, de soldaten, de politiemannen, de hoedenmakers, de blik- en tingieters, de wagenmakers, de radiomechanici, de snijders, de glazenmakers, de steenhouwers en de schilders. Hij is ook de patroonheilige van Avekapelle, Harlingen, Emmeloord, Brussel, Brecht, Bree, Keerbergen, Cornwall, Dormagen, Duitsland, aartsbisdom Mobile, Zeitz, Zwolle, Umbrië, Pontassieve, Papoea-Nieuw-Guinea, Puebla, Šibenik, het bisdom San Angelo, San Miguel de Allende, Tegucigalpa, het aartsbisdom Seattle en het bisdom Springfield. Tevens is hij patroonheilige van Oekraïne en de Oekraïense hoofdstad Kiev en staat hij daarom afgebeeld op de vlag en het wapen van Kiev. Hij wordt aangeroepen voor een goede dood en tegen bliksem en donder.
In de beeldende kunst werd Michaël in de Byzantijnse tijd afgebeeld gekleed in een chlamys van het keizerlijk hof. In de hand draagt hij dan een lange staf waaraan een wimpel is bevestigd met in de Griekse taal de woorden: "Heilig, heilig, heilig," uit het boek Jesaja 6:3. In het Westen draagt hij meestal een tuniek of is hij als ridder gekleed met zwaard en hellebaard.
De feestdag van deze aartsengel is op 29 september, waarvan ook de naam "Sint-Michielszomer" is afgeleid.
Islam Koran
In de Koran wordt Michaël slechts eenmaal genoemd. Soera 2:98 luidt: 'Al wie een vijand is van God en Zijn engelen en Zijn boodschappers en Gabriël (جبريل) en Michaël (ميكال), God is een vijand van zulke ongelovigen.' Bron Wiki
